Torasik çıkış sendromu (TOS)
Kolumuza giden sinirler boyundan çıktıktan sonra brakial pleksüs adı verilen bir ağ oluşturur karışır ve ayrılarak kola doğru uzun bir seyir gösterirler.
Brakial pleksüs adı verilen ağ köprücük kemiğinin üzerinden geçerken kaslar, kemikler veya damarlar tarafından sıkıştırılabilir.
Uzun dönemde kolada ağrı ve el kaslarında erimeyle seyreden bu sinsi sinir hastalığına Torasik çıkış sendromu (TOS) (Toracic outlet syndrome) adı verilir.
Nöral TOS brakial pleksüsün torasik çıkışta bası altında kalmasıdır.
Torasik çıkış sendromunda hastanın kolunda ağrı ve uyuşma olur. İleri dönemde kolda güç kaybı olur. Torasik çıkış sendromunda hasta kolunu yukarı kaldırınca nabız kaybı olur. Hastanın bileği aşağıdayken bilekten nabız alınır, kolunu yana yukarı doğru kaldırınca genellikle 90 derecenin üzerinde el bileğinde nabız kaybolur. Kola doğru giden atardamar gereğinden uzun olan 7. omurganın yan çıkıntısı ve skalen kaslar arasında sıkıştığı için kol kaldırılınca damardan kan akmasını azalır ve nabız kaybolur.. Bu nedenle kol hemen yorulur. Birçok hastanın kolunun rengi beyazlar ve hasta kolunu yukarıda tutamaz. Hasta otobüse binince kolunu kaldırıp askıyı tutamaz.
Torasik çıkış sendromunda tanı koymak aslında çok zor değildir iyi bir muayene esastır. TOS tanısı koymak için EMG çok önemlidir. Direk servikal grafiğe 7. omurganın yan çıkıntısının uzun olduğu çok rahat görülebilir. İnce kesit Servikal ve Torakal tomografi çekilirse tomografide C7'nin yan çıkıntısı 3. boyutlu olarak incelenebilir. Tomografi Anjio yapılırsa damarların da durumu görülür. Ayrıca hasta ağrıya ve uyuşukluğa dayanabilirse kol yukarıda ve aşağıda TOS'a yönelik Brakial Pleksüs MR çekilebilir, aynı anda MR Anjio yapılırsa atardamar basısı da varsa rahatlıkla görülür. Bu tetkiklerin hepsini yapmak gerekli değildir. Muayene, EMG ve tomografi yeterli olur.
Torasik çıkım sendromunda sinirlere bası yapan sebebi ortadan kaldırmak gerekir. Bu nedenle köprücük kemiğinin hemen üzerinden Brakial Pleksüs açılır ve 7. omurga kemiğinin yan çıkıntısı bulunup kemik alan güçlü bir aletle kemik çıkıntısı alınır. TOS hastalığında sinirlere basan skalen kasların içinde sert bantlar oluşabildiği için skalen kası da kesip sinirin üzerindeki basıyı rahatlatıyoruz. Bu ameliyatla hastanın şikayeti hemen ameliyattan sonra geçer, birkaç gün içinde hastaneden taburcu olur ve ameliyat sonrasında fizik tedavi gerekmez.
Beyin cerrahi tekniği ile Torasik çıkım amelyatı yapmak ile göğüs cerrahisi tekniği ile kaburga kemiğinin alınması tekniği ameliyatları birbirinden tamamen farklıdır. Beyin cerrahisi ameliyat tekniğinde kaburga kemiğini almıyoruz. eğer bası yapıyorsa C7 kemiğinin yan çıkıntısının sadece bası yapan kısımını alıyoruz.
Aşağıda 7. boyun omurgasının normalden uzun olan yan kemik çıkıntısı tarafından sıkıştırılan brakial pleksüsün ameliyatla rahatlatılması ve kemik çıkıntının alınmasını izleyeceksiniz. Bu hasta banka memuruydu. Para sayma makinesi çok yukarı yerleştirilmiş. Uzun yıllar para sayma makinesine yetişmek için kolunu kaldırmak zorunda kaldığından Torasik çıkış sendromu gelişmişti.